De elektrische fiets wint nog steeds aan populariteit. Er rijden in ons land inmiddels meer dan 1,2 miljoen exemplaren rond. Zo’n e-bike is niet goedkoop: voor een beetje kwaliteit ben je al snel 2.000 euro kwijt. Waarop moet je zoal letten bij de aanschaf?
Voor wie lange afstanden moet afleggen of vaak moet fietsen over heuvelachtig terrein of met forse tegenwind, kan het een verademing zijn: een elektrische fiets. Deze biedt trapondersteuning tot 25 kilometer per uur.
De e-bike wint aan populariteit. Vorig jaar steeg de verkoop met bijna 25 procent. Van alle fietsen die in Nederland worden verkocht, beschikt circa 28 procent over een accu.
Omdat e-bikes zo geliefd zijn, is er inmiddels een overweldigend aanbod. Waar moet je globaal op letten bij de aanschaf?
Actieradius
Nederlanders leggen gemiddeld circa duizend fietskilometers per jaar af. Eigenaren van een e-bike zijn nog een stuk fanatieker: zij overbruggen jaarlijks meer dan 1.500 kilometer. Een grote actieradius is dus geen overbodige luxe. Hoe hoger het aantal wattuur, hoe verder je kunt fietsen zonder dat je de accu hoeft op te laden. Met een accu kun je 30 tot wel 130 kilometer afleggen. De verschillen zijn dus groot.
De afstand die je met een volle accu kunt overbruggen, hangt niet alleen af van de kwaliteit en conditie van de accu, maar ook van externe factoren: de snelheid waarmee je fietst, de weersomstandigheden, buitentemperatuur, het terrein (vlak of heuvelachtig), jouw gewicht en natuurlijk de mate van trapondersteuning.
Ook je rijgedrag is van belang. Zo vergt veel stoppen - bijvoorbeeld voor stoplichten in de stad - meer van je accu en kun je de actieradius aanzienlijk vergroten als je regelmatig en op tijd schakelt.
Een aardige vuistregel is volgens de ANWB dat je ongeveer vier tot zes kilometer kunt afleggen per ampère-uur. Een batterij van 10 ampère-uur heeft onder gunstige omstandigheden dus een actieradius van 40 tot 60 kilometer. Bedenk wel dat de actieradius van een elektrische fiets door fabrikanten vaak veel te rooskleurig wordt voorgesteld.
Uiteraard hangt aan een accu met een grote actieradius wel een hoger prijskaartje. Bedenk daarom vooraf hoe je de e-bike wil gebruiken. Heb je hem vooral nodig voor korte ritjes, dan kun je ook toe met een e-bike met een lagere actieradius.
Levensduur accu
De capaciteit van een fietsaccu neemt snel af. Reken er daarom op dat de levensduur van een fietsaccu beduidend minder lang meegaat dan een fiets, al kan de levensduur van een accu per merk wel flink verschillen.
Een nieuwe accu kost al snel 400 euro. Het is soms wel mogelijk om de accu te laten repareren. Dat kan aanzienlijk schelen in de kosten.
Oplaadtijd
Maak je vaak gebruik van je e-bike, dan is het verstandig om een fiets te kopen met een accu die snel oplaadt. Een ander, maar duurder alternatief is een tweede accu kopen.
Losse accu?
Een fiets met een afneembare accu is het meest praktisch. Zit de accu aan de fiets vast, dan ben je aangewezen op een stopcontact in de garage of de schuur als je de accu wilt opladen. Een uitneembare accu daarentegen kun je overal opladen, dus ook thuis of op je werk.
Waar zit de motor?
Bij e-bikes kan de motor zijn verwerkt in het voor- of achterwiel of in het midden, in de trapas. Een motor in het voorwiel is vaak wat stiller, is meestal mooi weggewerkt in de fiets en heeft minder onderhoud nodig. Bovendien is deze oplossing meestal voordeliger. Maar sturen wordt wel wat zwaarder. Bovendien lijkt het alsof je fiets wordt voortgetrokken en dat is voor veel weggebruikers even wennen.
Een motor in het achterwiel voelt iets natuurlijker aan, aangezien ook een normale fiets door het achterwiel wordt aangedreven. Nadeel is dat je alleen een derailleur (fietsversnelling) kunt gebruiken, omdat een naafversnelling met een dichte kettingkast technisch niet mogelijk is. Zo'n open systeem vergt meer onderhoud. Ook is het ingewikkeld om het achterwiel te wisselen. Een fiets met motor in het achterwiel is doorgaans wel een stuk stiller.
Een motor in de trapkast fietst voor de meesten het prettigst. Deze drijft niet het wiel, maar de pedalen aan. Bovendien fiets je wat stabieler, omdat het zwaartepunt van de fiets laag is. Een ander voordeel is dat je zonder trapondersteuning wat lichter fietst, omdat je geen weerstand op het voor- of achterwiel voelt. Daarnaast zijn de banden beter bereikbaar, waardoor je deze makkelijker kunt plakken en vervangen.
Type sensor
Een e-bike is uitgerust met sensoren, die de mate van trapondersteuning bepalen. De meest eenvoudige en voordeligste variant is de rotatiesensor, die een signaal naar de motor stuurt zodra de trappers gaan draaien. Hoeveel kracht je op je pedalen zet is niet van belang. Het kan soms wel even duren voor de motor reageert en de opbouw en afname van de ondersteuning gaat wat minder geleidelijk.
Bij de trapkrachtsensor bepaalt de kracht die je op de pedalen uitvoert de mate waarin de motor je ondersteunt: hoe harder je trapt (bijvoorbeeld als je een heuvel op fietst), hoe sterker de ondersteuning. Dit mechanisme voelt natuurlijker aan, maar vergt ook meer van de motor.
Een combinatie van deze twee sensoren is ook mogelijk.
Prijs
Uiteraard let je bij de aankoop van een e-bike ook op de prijs. De verschillen zijn groot: er zijn al elektrische fietsen te koop voor 600 euro, maar ook voor 3.000 euro. Hoeveel je kwijt bent hangt onder andere af van het type en de kwaliteit van de accu, het vermogen, de uitvoering van de fiets en het merk.
Persoonlijke voorkeuren
Welke fiets je het best kunt nemen, hangt ook af van je persoonlijke voorkeuren. Als je de fiets vaak meeneemt op een fietsdrager, is het verstandig om een wat lichtere fiets te nemen. Ook de opstaphoogte en het gebruiksgemak zijn van belang. Omdat comfort zo persoonlijk is, is het maken van een proefrit een must.
Garantie
De garantie verschilt per onderdeel. Voor frames geldt een langere garantieduur (tot wel tien jaar) dan voor de accu (doorgaans een tot twee jaar).
Gaat de accu kapot binnen de garantietermijn, dan moet de winkelier deze kosteloos repareren of vervangen. Gebeurt het net buiten de fabrieksgarantie, dan is het redelijk dat je niet het volle pond hoeft te betalen voor een nieuwe accu. Van elk product dat je koopt, dus ook een accu, mag je een redelijke levensduur verwachten. Kosteloze vervanging kun je niet eisen: je hebt de accu immers al enige tijd probleemloos kunnen gebruiken.
Bij sommige fabrikanten kun je tegen betaling de garantie met enkele jaren verlengen. Dit kan een interessante optie zijn als je discussie met je fietsenmaker wil voorkomen.
Lees wel de garantievoorwaarden goed door. Om voor garantie in aanmerking te komen, worden vaak onderhoudseisen gesteld. Is je fiets bijvoorbeeld niet conform het serviceboekje en bij een erkende dealer onderhouden, dan kun je vaak naar je geld fluiten. Bij sommige fabrikanten is de garantie niet overdraagbaar en maakt uitsluitend de eerste eigenaar van de fiets hier aanspraak op. Dat is een probleem als je een tweedehands e-bike koopt of je fiets wil doorverkopen.